Τυρινή Εβδομάδα, τι γνωρίζετε γι αυτήν;




Κυριακή της Τυρινής
Η τρανή Αποκριά
Η παραδοσιακή αποκριά είναι, η τρανή Αποκριά, με τα πολλά έθιμα και την τελευταία Κυριακή της τυροφάγου (=τρανή αποκριά), γιατί τότε φτάνουν στο αποκορύφωμά τους τα φαγοπότια και τα γλέντια.


Η Τυρινή Εβδομάδα στην Αρκαδία

  • Μετά την κρεατοφαγία, ακολουθεί η εβδομάδα της Τυρινής εβδομάδα, με αποκορύφωμα τον εορτασμό της Τυρινής Κυριακής. Την εβδομάδα αυτή εξαφανίζονται από τα σπίτια όλα τα κρεατικά. Οι τσομπάμπηδες, μοίραζαν παλιότερα, το γάλα στους χωριανούς για να φτιάχνουν τις ξυπόλιτες γαλοτόπιτες, τις μακαρονόπιτες και τυρόπιτες.


  • Το Σάββατο της Τυρινής οι γυναίκες φτιάχνουν τα ψυχούδια. Μικρά στρογγυλά ψωμάκια με τη σφραγίδα στη μέση, σαν πρόσφορο. Την ημέρα αυτή μαζεύονται και τα παιδιά στα νεκροταφεία κρατώντας ένα ψυχούδι και λένε:

«Είδαμε δεν είδαμε. Θεός συγχωρεί τα, του περσινούς, τους φετινούς και τους απολησμονημένους».
«Νουνό προς Νουνό, Θεός συγχωρέσει».
«Κυράκα μας προς κυράκα μας Θεός συγχωρέσει».
Οι γυναίκες μαζί με τα ψυχούδια, έχουν ένα σίδερο (τα παλιά του σιδερώματος) με αναμμένα κάρβουνα, για να ρίξουν μαζί με λιβάνι, επάνω στο μνήμα. Στις ψυχές προτού φύγουν θα αφήσουν ψυχούδια μουσκεμένα με κρασί.

  • Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν σε όλα την Κυριακή της Τυρινής. Το πρωί είναι ο καθιερωμένος εκκλησιασμός. Το μεσημέρι το τραπέζι περιλαμβάνει, πρώτα το τυροζούμι (αραιή άλμη για τους Χαβαραίους) βακαλάο, πλακί ή ψητό με σκορδαλιά. Συνοδευόταν από τη ξυπόλιτη γαλατόπιτα. Το βράδυ, ετοίμαζαν μακαρόνια με μπόλικη μυζήθρα και με χοιρινό λίπος που συνοδευόταν από τηγανητό βακαλάο και κρασί.


  • Το πρώτο μακαρόνι τα κορίτσια το έβαζαν κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποιον θα παντρευτούν.


  • Έτρωγαν την γαλατόπιτα ανάμεσα σε όλα, με ευχές «καλή Σαρακοστή» και «ανάπαυση στις ψυχές των πεθαμένων».


  • Το γλέντι τελειώνει με το ψήσιμο των αυγών στη θράκα ή στη χόβολη, ένα για τον καθένα αλλά και για κάθε ζωντανό στο σπίτι. Μερικά «ιδρώνουν» και μερικά σπάνε, κάθε τόπος όμως έχει δώσει τη δικιά του ερμηνεία γι αυτό. Το «ιδρωμένο» ήταν του Τεμπέλη και αυτό που έσκαγε ήταν «οι οχτροί του που σκάσανε από το κακό τους». Όσο πιο θόρυβος έκανε και διαλυόταν τόσο πιο τυχερός ήταν. Μια άλλη εκδοχή είναι, ότι το «ιδρωμένο» είναι του δυνατού ενώ το σκασμένο είναι του τεμπέλη, σ’ αυτόν που έσκαγε το αυγό λέγαν ότι θα παντρευτεί σε μέρη μακρινά.


  • Οι κοπέλες έψηναν το αυγό τους και έβγαιναν έξω κοιτώντας τον ουρανό σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Αν το αστέρι τους μετακινούταν τότε θα ξενιτεύονταν, αν όχι θα έμεναν στο τόπο τους για να παντρευτούν. Και επειδή στις περισσότερες Ελληνικές παραδόσεις τίποτα δεν πάει χαμένο, τα τσόφλια τα πετούσαν στην φωτιά, λέγοντας «έτσι να σκάσουν οι εχθροί μας». Επίσης ο πατέρας έδενε και κρεμούσε το αυγό στο ταβάνι του σπιτιού, το κουνούσε καθώς τα παιδιά κάθονταν με τα στόματα ανοιχτά και προσπαθούσαν να το πιάσουν, χωρίς να το σπάσουν. Αυτός που θα το κατάφερνε ήταν και ο τυχερός. 


11traveller.blogspot.com Production

0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου